سه سناریو برای بازگرداندن نفت به 30 دلار
به گزارش مجله سیاران، خبرنگاران: قیمت نفت در هفته ها و روزهای اخیر تحت تاثیر اشباع عرضه و افت همزمان تقاضا به دلیل شیوع پاندمی کرونا به محدوده قیمت باورنکردنی سقوط نموده و حتی نفت آمریکا هفته گذشته برای نخستین بار منفی شد.
به گزارش خبرنگاران، به نقل از سایت طلا؛ آسیا خانه 60 درصد از جمعیت جهان و بزرگترین مصرف نماینده انرژی شامل نفت، زغال سنگ و منابع تجدیدپذیر است. همچنین سومین مصرف نماینده بزرگ گاز طبیعی پس از اروپا و آمریکای شمالی است. همچنان که گاز بیشتری به شکل LNG یا به وسیله خط لوله عرضه می گردد، این منطقه بزودی به بزرگترین مصرف نماینده گاز طبیعی تبدیل خواهد شد. با وجود این که منطقه آسیا- اقیانوسیه بزرگترین مصرف نماینده نفت در جهان است، تنها 2.8 درصد از ذخایر جهانی نفت را در اختیار داشته و روزانه 7.63 میلیون بشکه در روز نفت فراوری می نماید در حالی که 35.8 میلیون بشکه در روز مصرف دارد و این رقم بزرگی است که روزانه وارد می نماید.
وابستگی بالای آسیا به واردات نفت و تنگه هرمز
در سال 2018 بیش از 78 درصد از تقاضای نفت آسیا-اقیانوسیه (28.17 میلیون بشکه در روز) وارد شد که از این میزان، 20.7 میلیون بشکه در روز یا معادل 73 درصد به وسیله تنگه هرمز ترانزیت شد که شاهراه بسیار باریکی است که خلیج فارس را به آبهای آزاد متصل می نماید و جهت مهمی برای امنیت انرژی جهانی و تجارت بین المللی به شمار می رود. این جهت برای شکوفایی مالی کشورهای ژاپن، چین، هند، کره جنوبی، سنگاپور و تایوان و کشورهای دیگر آسیایی که به این تنگه اتکای زیادی دارند، اهمیت فراوانی دارد.
هرگونه اختلال در تردد به وسیله تنگه هرمز که گلوگاه مهمی برای تجارت و نفت است، باعث تاخیر قابل توجه در تامین نفت شده و فضای بازار را به کلی تغییر می دهد. اگرچه گزینه های دیگری وجود دارند اما بسیار طولانی تر و پرهزینه هستند. همچنین هرگونه اختلال در تردد به وسیله این تنگه نفتکش ها را در معرض دزدی از سوی دزدان دریایی، حملات تروریستی و ناآرامیهای ژئوپلیتیکی و سوانح کشتیرانی قرار می دهد که باعث بروز لکه های نفتی می شوند.
سه سناریویی که ممکن است قیمت نفت را بالاتر ببرد
بر اساس گزارش اویل پرایس، از میان بسیاری از سناریوهای احتمالی که ناظران بازار مورد آنالیز قرار داده اند، سه سناریو از بیشترین احتمال برای بالا بردن قیمت نفت برخوردارند که اولی بر مبنای عوامل بنیادین بازار و دومی فاجعه طبیعی و سومی، دخالت انسانی است.
عوامل بنیادین
اکنون روشن شده که تقاضای جهانی به میزان قابل توجهی بسیار کمتر از عرضه است. حتی توافق تاریخی اوپک پلاس برای کاهش فراوری برای متوازن کردن بازار کافی نخواهد بود. تا زمانی که عرضه به میزان قابل توجهی بالاتر از تقاضا مانده، قیمت نفت در محدوده 20 دلار یا پایین تر خواهد ماند. برای بازگشت بازار به تعادل، فراوری نفت باید به میزان چشمگیری کاهش پیدا کند یا تقاضا احیا گردد.
اگر فراورینمایندگان اوپک پلاس و سایر فراورینمایندگان مانند شرکتهای نفت شیل آمریکا تصمیم بگیرند که فراوریشان را به مدت چند ماه تا زمانی که از مازاد عرضه در بازار کاسته گردد، حدود 20 تا 25 میلیون بشکه در روز کاهش دهند، قیمت نفت باید بهبود پیدا کند. کاهش فوری فراوری برای کل صنعت نفت مثبت خواهد بود و با این میزان کاهش، قیمت نفت در مدت نسبتا کوتاهی به محدوده 30 تا 50 دلار در هر بشکه بازخواهد گشت.
با این حال فراورینمایندگان خارج از اوپک پلاس برای مشارکت در پیمان جدید کاهش فراوری این گروه تردید دارند و احتمالا گروه اوپک پلاس با استراتژی فعلی خود برای کاهش فراوری حدود 9.7 میلیون بشکه در روز تنها خواهد ماند. جهان همچنان مازاد عرضه بزرگ نفت را تجربه می نماید و قیمتها تا زمانی که بازار تعادل جدیدی پیدا کند، پایین خواهند ماند. با رسیدن ظرفیت مخازن جهانی نفت به محدودیتشان، تعطیلی برنامه ریزی نشده فراوری به صنعت نفت به خصوص فراورینمایندگان شیل آمریکا آسیب خواهد زد.
بسیاری از فراورینمایندگان کوچکتر ناچار خواهند شد به طور موقت کسب و کارشان را تعطیل نمایند در حالی که سایرین برای همواره از این کسب و کار خارج خواهند شد. در حالی که جهان به انتظار بهبود تقاضا برای نفت پس از ضعیف شدن پاندمی کرونا نشسته است، قیمت نفت برای مدت طولانی پایین خواهد ماند.
فاجعه طبیعی
دومین سناریو این است که بیماری کووید 19 به زنجیره تامین به خصوص پایگاه های فراوری نفت یا پالایشگاه مستقیما ضربه بزند و باعث توقف بخشی از فعالیتهای فراوری و پالایش گردد. چنین رویدادی بلافاصله قیمت نفت را به محدوده 30 دلار برمی گرداند. اگر شیوع بیماری کووید 19 تا هفته ها ادامه پیدا کند، احتمالا قیمت نفت بدون توجه به مازاد عرضه به بیش از 40 دلار در هر بشکه صعود خوهد کرد. با این حال چنین عمر چنین افزایش قیمتی کوتاه خواهد بود زیرا تقاضا پایین مانده و فراوری احتمالا از سرگرفته می گردد.
مداخله انسانی
در ماه سپتامبر سال 2019 تاسیسات نفتی عربستان سعودی هدف حمله نهاده شد که باعث اختلال قابل توجهی در فرایند عرضه نفت این کشور شد. این کشور باعث جهش یکباره قیمت نفت و نوسان شدید معاملات شد. در پی این حملات و حملات مشابهی که در گذشته انجام گرفته و روی قیمتها تاثیر گذاشته است، سومین سناریو مداخله انسانی خواهد بود. اگر آمریکا به مداخلاتشان در خلیج فارس ادامه دهد و باعث تشدید تنش در منطقه و مسدود شدن تنگه هرمز گردد، این اتفاق به صادرنمایندگان نفت خاورمیانه ای لطمه خواهد زد و تاثیر قابل توجهی روی بازار جهانی نفت خواهد گذاشت.
هر سه سناریوی مذکور باعث افزایش قیمت نفت می شوند زیرا بازار به سرعت خود را به تغییرات عرضه و تقاضا وفق می دهد.
منبع: اقتصادنیوز