وقایع ظهر عاشورا از نگاه تاریخ
به گزارش مجله سیاران، وقایع ظهر عاشورا بعد از سال ها همچنان در یاد آزادگان دنیا مانده است. از وقایع ظهر عاشورا نماز امام حسین و شهادت ایشان به همراه یارانشان است.
این روز، پر آوازه ترین روزهاى تاریخ بشرىاست. در این روز عظیم، پایمردى، فداکارى و سربلندى گروه اندکى از انسان هاى به خداپیوسته در برابر ده ها هزار مردان جنگى و جنایت پیشه به نمایش در آمد. این روز، روزفداکارى امام حسین (ع) و یاران باوفاى وى مى باشد و تا ابد به آنان تعلق خواهد داشت.در این روز، حوادث و رویدادهاى مهمى در سرزمین کربلا به وقوع پیوست که براى همواره درتاریخ انسان ها ثبت و درج خواهد ماند.در این جا به طور گذرا به اهم رویدادهاى روز عاشورامى پردازیم:
وقایع ظهر عاشورا قبل از شهادت امام حسین(ع)
تنظیم سپاه
امام حسین (ع) پس از نماز صبح، سپاه خویشرا که متشکل از 32 تن سواره و 40 تن پیاده بودند، به سه دسته تقسیم کرد. دسته اول رادر بخش میمنه، دسته دوم را در بخش میسره و دسته اى را میان آن دو قرار داد.
اندرزهاى پیش از نبرد
امام حسین (ع) براى پیشگیرى از نبرد و خونریزىنیروهاى دو طرف، کوشش زیادى به عمل آورد و از هر راه ممکن مى خواست از کشتار مسلمانانجلوگیرى نماید و خون کسى بر زمین نریزد ولى دشمن که مغرور از کثرت سپاه خود و قلت یارانامام (ع) بود، به هیچ صراطى مستقیم نبود. امام حسین (ع) در روز عاشورا، برخى از یارانخود را به نزد سپاه دشمن فرستاد تا با آنان گفت و گو نموده و با بیان حقایق و واقعیتها، آنان را از شرارت و جنایت منصرف نمایند. آن حضرت، خود نیز بارها براى اندرز سپاهکفر پیشه دشمن، پا پیش نهاد و با بیان خطبه هایى روشن گر، آنان را به حفظ آرامش و عدمخون ریزى دعوت کرد و از جنگ و مبارزه بازداشت. ولى جز تعدادى اندک که از خواب غفلتبیدار شده و حقیقت را دریافتند و به سپاه آن حضرت پیوستند، بقیه آنان در ضلالت و گمراهىخویش باقى مانده و بر شروع جنگ اصرار مى کردند.
وقایع ظهر عاشورا
پشیمانى حر بن یزید
حر بن یزید تمیمى که از فرماندهان جنگاورو دلیر عمر بن سعد بود که در وهله نخست، راه را بر امام حسین (ع) بست و او را به اجبارو اکراه به کربلا رهسپار گردانید. حر وقتى عظیموارى امام حسین (ع) و حقیقت خواهى وىرا ملاحظه کرد و از سوى دیگر شاهد نیت هاى پلید عمر بن سعد و لشکریان عبیدالله بن زیادو جنایت ها و ستم کارى هاى آنان بود، از خواب غفلت و دنیاطلبى بیدار شد و در خود احساسنگرانى و ندامت نمود و در وى دگرگونى شگفتى به وجود آمد. به طورى که یکباره سپاه کفر پیشه عمر بنسعد را ترک و به سوى خیمه گاه امام حسین (ع) رهسپار شد.
هجوم سراسرى
سپاه دشمن که از پیوستن حر و چند نفر دیگربه سپاه امام حسین (ع) احساس خطر و ریزش نیرو نموده و ادامه این شرایط را به زیان خودمى دید، فرمان حمله را صادر کرد. عمر بن سعد با رها کردن تیرى به سوى سپاهیان امامحسین (ع) جنگ را به طور رسمى شروع و سپاهیان نگون بخت خود را به نبرد و تهاجم ترغیبو تشویق کرد. در اندک مدتى دو سپاه به یکدیگر نزدیک شده و با ابزارهاى جنگى آن روزبه نبرد پرداختند. در این نبرد، شگفتى تاریخ به وقوع پیوست و معادلات نظامى در هم ریخت،و آن، دفاع یک سپاه کمتر از صد نفر که برخى از آنان را نوجوانان و یا کهن سالان و سالخوردگانتشکیل مى دادند، در برابر یک سپاه چند ده هزار نفرى بود. هر یک از یاران امام حسین(ع) با ده ها تن از نیروهاى دشمن به نبرد نابرابر و تن به تن پرداخت. یاران امام حسین(ع) با سرافرازى، به شرف شهادت نایل شده و یا با ادامه دلاورى، دشمن را مستاصل و زمینگیر نمودند. یاران امام حسین (ع) از بامداد تا عصر عاشورا نبرد را ادامه داده و تاآخرین قطره هاى خون خود از قیام امام حسین (ع) پاسدارى کردند. محدث قمى از محمد بنابى طالب موسوى روایت نموده است که در این نبرد، پنجاه تن از یاران امام حسین (ع) بهشهادت رسیدند.
وقایع ظهر عاشورا
نبرد انفرادى
دشمن که از نبرد سراسرى و تهاجمى، نتیجهاى نگرفته بود، به تدریج به سوى نبرد انفرادى روى آورد. زیرا اگر چه سپاه عمر بن سعدجملگى براى نبرد با امام حسین (ع) آمده بودند، ولى در میان آنان مردان زیادى بودندکه جنگ با فرزند زاده رسول خدا (ص) را روا نداشته و به اکراه و اجبار در سپاه عمر بنسعد قرار گرفته و بودند. بدین جهت در کار نبرد عمومى و هجوم سراسرى تعلل نمى ورزیدندو عمر بن سعد را در رسیدن به مقاصد پلیدش ناکام گذاشته بودند. گفتنى است که روىکردبه نبرد انفرادى، براى سپاه کم تعداد امام حسین (ع) نیز خوش آیند و پسندیده تر بود.زیرا در این صورت هر یک از یاران امام (ع) مى توانست با چندین نفر از سپاه بى انگیزهدشمن نبرد کند و دشمن را در موضع انفعالى قرار دهد. همین امر باعث طولانى تر شدن مبارزاتگشت. یاران امام حسین (ع) یکى پس از دیگرى با انگیزه ایمان و اعتقاد، از آن حضرتاجازه رزم گرفته و وارد صحنه مى شدند و انتها شرافتمندانه جام شهادت را سر مى کشیدند.تعدادى از یاران امام (ع) تا پیش از ظهر عاشورا به همین نحو به شهادت رسیدند.
وقایع ظهر عاشورا
نماز ظهر عاشورا
از جمله وقایع ظهر عاشورا برپایی نماز ظهر عاشوراست. به هنگام ظهر، یکى از یاران امام (ع) بهنام ابوثمامه صیداوى، آن حضرت را متوجه وقت نماز ظهر کرد. امام حسین (ع) که به نمازاهمیت ویژه اى مى داد، دستور داد که جنگ را متوقف نموده و همگى به نماز پردازند. پیشنهادامام حسین (ع) مورد موافقت دشمن قرار نگرفت و آنان هم چنان به نبرد خود ادامه مى دادند.امام حسین به ناچار، یکطرفه جنگ را متوقف کرد و با یاران اندک خود نماز ظهر را به صورتنماز خوف (نماز ویژه زمان جنگ) به جاى آورد. دشمنان هیچ گونه ترحمى به امام (ع) ونمازگزاران ننموده و با رها کردن تیر، آنان را هدف قرار مى دادند. برخى از مدافعان امامحسین (ع)، دشمن را از اطراف نماز گزاران پراکنده نموده و برخى دیگر خود را سپر تیرهاقرار داده و مانع رسیدن آنها به وجود امام حسین (ع) مى شدند.
شهادت سایر یاران
پس از نماز، یاران امام حسین (ع) روحیهرزمى تازه اى یافته و به سوى دشمن هجوم آوردند. تمام یاران امام (ع)، از جمله جوانانبرومند بنى هاشم به جهاد و دفاع پرداخته و به شهادت رسیدند. نبرد هر یک از آنان، لرزهاى در ارکان سپاه کفر به وجود آورد و شهادت آنان تاثیر شنماینده اى در وجود مبارک امامحسین (ع) پدید آورد. به طورى که آن حضرت هنگامى که تنها شد و یک تنه با دشمن نبرد مىکرد، به یاد یاران شهید خود مى افتاد و گاهى به سوى آنان نظرى مى افکند و آنان را یارىمى طلبید و مى فرمود: اى عباس، اى على اکبر، اى قاسم، اى زهیر، اى حر کجایید؟
وقایع ظهر عاشورا
مبارزه و شهادت امام حسین (ع)
امام حسین (ع) پس از آن که همه یاران خودرا از دست داد، بانوان عصمت پناه را در خیمه اى گرد آورد و آنان را تسلى و دلدارى دادو به صبر و شکیبایى سفارش نمود و با قلبى شکسته از آنان خداحافظى کرد. امام حسین (ع)به تنهایى، ساعاتى چند با دشمن مبارزه کرد و به هر طرف حمله مى کرد گروهى را به هلاکتمى رسانید. هرگاه براى آن حضرت فرصتى به دست مى آمد، به خیمه ها بر مى گشت و با حضورخود، بچه ها و زنان بى پناه را تسلى مى داد و بار دیگر با آنان خداحافظى مى کرد.
| دریکى از خداحافظى ها، فرزند شیرخوار خود را جهت سیراب کردنش به سوى دشمن آورد و از آنهاتقاضاى آب براى فرزند شیرخوار خود کرد، ولى سپاه سنگ دل عمر بن سعد به فرزند شش ماههاو رحم نکرد و با هدف تیر قرار دادنش، وى را در آغوش پدر غرقه به خون کرد. |
امام حسین(ع) بدن غرقه به خون على اصغر (ع) را به خیمه برگرداند و بار دیگر به مبارزه پرداخت.آن حضرت، زخم هاى فراوانى را در میدان مبارزه متحمل شد، تا آن که بر اثر کثرت جراحاتبه زمین افتاد. در آن حال نیز دشمنان رهایش ننموده و با ابزارهاى گوناگون، از جمله تیر،نیزه، شمشیر و سنگ بر بدنش ضرباتى وارد آوردند. انتها، آن حضرت تاب و توان از کفداد و بر خاک گرم کربلا بر زمین افتاد و آماده مهمانى خدا گشت. شمر بن ذى الجوشن،با قساوت تمام به سوى بدن خونین آن حضرت رفت، در حالى که رمقى در بدن شریفش بود، سرمبارکش را از قفا جدا کرد و سر بریده را به خولى اصبحى تحویل داد تا به نزد عمر بنسعد منتقل کند.
وقایع ظهر عاشورا
وقایع ظهر عاشورا پس از شهادت امام حسین(ع)
دشمنان اهل بیت پس از شهادت جان سوز امامحسین (ع) و یارانش، دست از جنایات خویش برنداشتند، بلکه در این روز غم آلود جنایت هاىدیگرى مرتکب شدند که به اختصار بیان مى کنیم :
غارت خیمه ها
سپاه عمر بن سعد، به ویژه دسته نابکار شمر،پس از شهادت امام حسین (ع) به خیمه هاى آن حضرت یورش برده و خیمه ها را غارت کردند.آنان، حتى حریم اهل بیت (ع) را مراعات نکردند و زیور و لباس هاى زنان را از آن ها ستاندند.
وقایع ظهر عاشورا
آتش زدن خیمه ها
دشمنان پس از غارت، خیمه ها را به آتش کشیدند.در این هنگام، بچه ها و زنان بى سرپرست، از خیمه ها بیرون آمده و به بیابان هاى اطرافگریختند.
تاختن اسب بر پیکر شهیدان
عمر بن سعد خطاب به سپاه خود گفت: چه کسانىآمادگى تاختن اسب بر کشتگان را دارند؟ ده نفر از آنان اعلام آمادگى کردند و پس از نعلبندى اسبان خویش بر پیکر شهیدان کربلا، از جمله اباعبدالله الحسین (ع) اسب تاختند وپیکرهاى پر از جراحت و بى سر شهیدان را در هم شکستند.
وقایع ظهر عاشورا
ارسال سر مقدس امام حسین (ع) به کوفه
عمر بن سعد در عصر عاشورا براى خوش خدمتىبیشتر و اعلام وفادارى به عبیدالله بن زیاد و خاندان بنى امیه، دستور داد سر بریدهامام حسین (ع) را با شتاب به کوفه ببرند و عبیدالله بن زیاد را از انتها یافتن غائلهکربلا با خبر گردانند.
گردآوری: مجله اینترنتی خبرنگاران
منبع: setare.com