شیراز در یک نگاه - مجله سیاران

شیراز شهری در جنوب کشور ایران است که به واسطه پیشینه تاریخی و فرهنگی، محبوبیت زیادی بین مردم ایران دارد. باغ های زیبا و سرسبز، بناهای تاریخی و آرامگاه شعرا فقط گوشه ای از جذابیت های شهر شیراز هستند که گردشگران می توانند از بازدید آن ها لذت ببرند. در این مقاله از خبرنگاران شما را با شهر عشق یعنی شیراز آشنا می کنیم.

آنچه که باید درباره شیراز بدانید:

• معرفی شیراز
• آب و هوای شیراز
• جاهای تماشای های شیراز
• سوغات شیراز
• غذاهای محلی شیراز
• اقامت در شیراز
• رستوران ها و کافه های شیراز
• فرهنگ و آداب و رسوم مردم شیراز
• سفر به شیراز

معرفی شیراز

شیراز مرکز استان فارس است و از نظر جغرافیایی در بخش مرکزی این استان واقع شده است. مساحت شیراز 1,268 کیلومتر مربع است. رودخانه فصلی این شهر، خشک یا هفت پلیی نام دارد که پس از عبور از شهر، به دریاچه مهارلو می ریزد. شیراز از شمال با مرودشت و سپیدان، از جنوب با فیروزآباد و جهرم، از شرق با نی ریز، استهبان و فسا و از سمت غرب با کازرون همسایه است. کوه ها شیراز را از هر چهار طرف در میان گرفته اند.

جمعیت شیراز در سال 1395 خورشیدی بالغ بر 1,565,572 تن بوده که این رقم با احتساب جمعیت ساکن در حومه شهر به 1,869,001 تن می رسد و بعلاوه سیصدوبیست ویکمین شهر پرجمعیت دنیا و بیستمین شهر پرجمعیت باختر آسیا به شمار می رود. کلان شهر شیراز نیز بیستمین کلان شهر پرجمعیت خاورمیانه است.

تاریخچه شیراز

طبق یافته های تاریخی، اولین باری که افراد در شهر شیراز ساکن شدند، به زمان ساسانیان برمی گردد؛ اما بیشترین شواهد در خصوص این شهر به اوایل دوران اسلامی مربوط می گردد. روایات مختلفی در خصوص ساخت شهر شیراز وجود دارد. یکی از معتبرترین این روایات نقل می نماید که این شهر به وسیله عبدالملک مروان در سده اول هجری بنیان گذاری شده است. پس از آنکه دین رسمی ایران به اسلام تغییر کرد، محمد برادر حجاج ابن یوسف دست به بازسازی بناهای شهر شیراز زد.

نام شیراز

تیراسیس، سیراسیس، شیرازیس یا سیراجیس، ا ز نخستین نام های شیراز بوده اند. در سال 1970 هنگام کندن زمین، لوح های گلی پیدا شد که مربوط به تمدن ایلام بود. روی این لوح ها نام تراسیس آمده است. بعضی از نویسندگان بر اساس شاهنامه، نام شیراز را برگرفته از نام فرزند تهمورث می دانند. جغرافی دانی بنام ابن حوقل، شیراز را به اندرون شیر تشبیه می نماید، زیرا خواروبار از منطقه های دیگر به آن حمل می شده؛ اما از شیراز چیزی به بیرون فرستاده نمی شده است. بعضی ها هم شیراز را به معنی انگور خوب می دانند.

آب و هوای شیراز

شیراز آب و هوایی معتدل و تاحدودی مرطوب دارد و همین معتدل بودن هوا باعث شده است که شیراز چه در فصل زمستان و چه در فصل تابستان، دمایی مناسب داشته باشد. برترین زمان سفر به شیراز در فصل بهار و به خصوص اردیبهشت ماه است که درختان بهار نارنج، جلوه ای بهشتی به این شهر می دهند. بعضی از گردشگران نیز در فصل زمستان به شهر شیراز سفر می نمایند؛ چراکه سرمای این شهر در فصول سرد سال متعادل است و بازتماشامایندگان حس و حال متفاوتی را تجربه خواهند کرد. در فصل تابستان نیز شهر شیراز شاهد رفت و آمد مسافران زیادی است که هم از سرگرمی های درون شهر شیراز استفاده می نمایند و بعلاوه از مراکز سرگرمیی حومه شهر شیراز بهره می برند.

جاهای تماشای شیراز

به علت آ نکه این شهر در دوره مختلف مرکز ایران بوده، جاهای تماشای شیراز از تنوع بالایی برخوردار است که از جمله آن ها می توان به بناهای تاریخی و فرهنگی و البته جاذبه های طبیعی مختلف اشاره نمود.

جاذبه های تاریخی و فرهنگی شیراز

تخت جمشید یا پرسپولیس از شاهکارهای دوران هخامنشی است که بازدید از آن برای هر ایرانی واجب است. این مکان که مرکز حکومت هخامنشیان بوده است، در زمان اسکندر مقدونی به آتش کشیده می گردد. اگرچه چیز زیادی از این بنا باقی نمانده است، وسعت و شکوه این بنا همگان را میخکوب می نماید. بنیان گذار این بنای خارق العاده داریوش بزرگ است که درسال 518 پیش از میلاد آن را بنا کرد. این بنا در سال 1979 در لیست آثار بین المللی سازمان یونسکو ثبت شد. معماری تخت جمشید به قدری شگفت انگیز است که در ابتدا محققان باورشان نمی شد که این کاخ ها، بدون استفاده از تکنولوژی ساخته شده اند.

پاسارگاد که مقبره کوروش کبیر است، در نزدیکی شهر شیراز و در فاصله 130 کیلومتری نسبت به آن واقع شده است. این بنا در بخش شمالی شیراز و در جایی به نام دشت مرغاب واقع شده است. این بنا که بیش از 250 سال قدمت دارد، در سال 83 به لیست آثار میراث دنیای یونسکو اضافه شد. پاسارگاد اولین مرکز هخامنشیان بوده است. بازدید از پاسارگاد شیراز می تواند گردشگران را با نوع معماری دوره هخامنشیان آشنا کند.

یکی دیگر از محبوب ترین بناهای تاریخی شیراز، آرامگاه حافظ است که به حافظیه معروفیت دارد. این بنا به وسیله سلسله های مختلفی که بر ایران حکومت می نموده اند، بازسازی شده است. شیوه معماری آن و باغ سرسبزی که آرامگاه در آن واقع شده است، از جذابیت های این مکان هستند. حافظیه یکی از جاهای شهر شیراز است که مردم برای سال تحویل به آنجا می فرایند.

از دیگر بناهای تاریخی شهر شیراز می توان به مجموعه وکیل شامل حمام و بازار و مسجد وکیل اشاره نمود که در زمان زندیه ساخته شده اند. باستان شناسان عنوان می نمایند که شیوه معماری این بازار به شیوه ساخت بازار قدیمی لار بسیار شبیه است.

حال و هوای عرفانی شهر شیراز با وجود آرامگاه شاهچراغ تکمیل شده است. این بنا که در سده ششم هجری ساخته شده است، محل دفن احمدبن موسی، فرزند امام هفتم شیعیان است. مردم از جای جای ایران برای بازدید و راز و احتیاج به شاهچراغ می فرایند. علاوه بر بار مذهبی این بنا، معماری آن نیز منحصربه فرد است و کاشی کاری های آن همگان را به خود جذب می نماید.

نمی گردد به شیراز سفر کرد و از باغ های آن تماشا نکرد. باغ های شیراز نمونه هایی بی نظیر از باغ ایرانی را ارائه می نمایند که از معروف ترین آن ها می توان به باغ عفیف آباد یا باغ گلشن است اشاره نمود. این باغ در زمان صفویه ساخته شده است و زیبایی آن در عین سادگی، زبانزد هرکسی است که از آن بازدید می نماید. باغ ارم شیراز نیز در کنار 12 باغ دیگر در شهرهای مختلف ایران، در مجموعه باغ ایرانی به عنوان میراث دنیای در یونسکو به ثبت رسیده است.

جاذبه های طبیعی شیراز

عمده معروفیت شیراز به علت بناهای تاریخی و فرهنگی آن است؛ اما از جاذبه های طبیعی نیز نمی توان غافل شد. یکی از زیباترین جاذبه های شیراز، روستای قلات است که در فاصله ای 36 کیلومتری از شهر شیراز قرار گرفته است و به خاطر طبیعت زیبا و کوهستانی اش بسیار مورد توجه گردشگران قرار می گیرد.

از دیگر جاذبه های طبیعی شهر شیراز می توان به چشمه هایی که در اطراف این شهر قرار دارند، اشاره نمود که معروف ترین آن ها چشمه جوشک و چشمه خارگان هستند.

یکی از تماشایهای اطراف شیراز در فصل بهار بسیار سرسبز و تماشای است، آبشار مارگون نام دارد. این آبشار در شهرستان سپیدان استان فارس واقع شده است در نزدیکی شهر شیراز واقع شده است. جهتهای منتهای به آبشار کاملا مناسب تردد با خودرو است؛ اما در نزدیکی آبشار امکان تردد با خودرو وجود ندارد و گردشگران باید از جهت ویژه پیاده روی استفاده نمایند. البته به گردشگران توصیه می گردد که در فصول گرم سال از این آبشار زیبا تماشا نمایند؛ زیرا در فصل های سرد، این مکان برف گیر است و امکان رفت و آمد وجود ندارد.

سوغات شیراز

شیراز علاوه بر پیشینه تاریخی اش، به علت خوراکی های خوشمزه ای که در آن درست می گردد نیز معروفیت دارد. مسقطی و کلوچه شیرازی که در کنار هم سرو می شوند، بادام سوخته، یوخه، حلوای کاسه ای، شکوفه بهارنارنج، عرقیات گیاهی مانند بهارنارنج، بیدمشک، نسترن و گلاب میمند، دمنوش بهارنارنج، لیموی شیراز و آبغوره شیراز معروف است. خاتم کاری، سفال، معرق، زیرانداز نمدی، گلیم و جاجیم و سرامیک از معروف ترین صنایع دستی شیراز هستند.

غذاهای محلی شیراز

بدون شک معروف ترین خوراکی متعلق به شیراز فالوده شیرازی است که در همه جای ایران نیز رواج دارد. از دیگر خوراکی های محبوب در میان مردم به سالاد شیرازی نیز می توان اشاره نمود. بعلاوه کلم پلوی شیرازی، دوپیازه آلو، شکرپلو، قورمه به، یخنی نخود، لوبیاپلو، رب پلو، شیرازی پلو، اشکنه، هویج پلو، کوفته هلو، کوفته سبزی و دمپختک، خوراکی های خوش مزه و غذاهای محلی معروف شیراز هستند.

اقامت در شیراز

شیراز به علت اینکه از مقاصد محبوب گردشگری کشور ایران است، انواعی از اقامتگاه ها و هتل ها با کیفیت ها و قیمت های متفاوت در آن وجود دارد. از هتل های شیراز می توان به هتل هما، هتل چمران، هتل شیراز، هتل زندیه، هتل پارک و ...اشاره نمود گردشگران می توانند بسته به بودجه خود و محل این هتل ها، یکی از آن ها را انتخاب نمایند. بعلاوه آپارتمان های شخصی زیادی به وسیله مردم این شهر به گردشگران اجاره داده می گردد. اگر از هواداران اقامت در اقامتگاه های بومگردی هستید، ده ها اقامت بومگردی مختلف در شهر شیراز یا در روستاهای اطراف آن واقع شده است که می توانید با اقامت در آن ها، تجربه یک شب اقامت به دور از هیاهوی شهری را تجربه کنید. از معروف ترین اقامتگاه های بوم گردی شیراز می توان به عمارت هفت رنگ، سرای همایونی، سرای سنتی ماه منیر و خانه پرهامی اشاره نمود.

رستوران ها و کافه های شیراز

شیراز شهری برای انواع سلیقه ها است و رستوران های شیراز نیز از این قاعده مسثنی نیستند. در شیراز هم رستوران های سنتی و هم رستوران های فرنگی متعددی وجود دارد که مسافران بسته به ذائقه خود می توانند از آن ها استفاده نمایند. رستوران باغ راز، رستوران صوفی، رستوران سنتی سرای مهر، رستوران تین و ..... از رستوران های خوب و با کیفیت شیراز هستند. بعلاوه برای آن دسته از افراد که می خواهد از فضای تاریخی این شهر نیز بهره ببرند، رستوران هایی در بناهای تاریخی تاسیس شده اند که از میان آن ها می توان به چایخانه و دیزی سرای حمام وکیل اشاره نمود. اقامتگاه های بوم گردی نیز همواره از گزینه های مناسب برای صرف یک وعده غذای مخلی با دستپخت خانگی هستند؛ اما در نظر داشته باید که پیش از مراجعه، حتما هماهنگی های لازم را با این مهمان پذیرها انجام دهید.

آداب و رسوم مردم شیراز

آن چیزی که همواره از مردم شیراز زبانزد همگان است، خون گرمی این مردم است. بعلاوه این مردم آداب و رسوم ویژه خود را دارند. برای نمونه، شیرازی ها برای مراسم خواستگاری رسم ویژه ای دارند که بنام رخت برون معروفیت دارد. در این مراسم خانواده داماد برای عروس پارچه می برند تا لباسی را برای آن بدوزند. از دیگر رسوم مردم شیراز می توان به برگزاری باشکوه اعیاد مذهبی و شیعی اشاره نمود.

ایام عید نوروز برای مردم شیراز، ایام بسیار مهمی محسوب می گردد و سعی براین دارند تا آن را به نحو احسن برگزار نمایند. در شب سال تحویل خوارکی مخصوصی بنام آش کارده را می پزند و میل می نمایند که خوردن آن برای مسافرانی که به شیراز می فرایند، خالی از لطف نیست.

سفر به شیراز

یکی از علل محبوبیت شیراز دسترسی آسان به آن است و گردگران می توانند از راه هوایی دریایی یا جاده ای به آن سفر نمایند.

سفر هوایی به شیراز

فرودگاه شیراز از فرودگاه های بین المللی کشور است و تقریبا از تمامی مقاصد داخلی پروازهایی به آن انجام می گردد. فاصله هوایی تهران تا شیراز 682 کیلومتر است و سفر هوایی به شیراز در حدود یک ساعت و نیم به طول می انجامد. یکی دیگر از مراکز مهمی که مردم آن زیاد به اصفهان سفر می نمایند، اصفهان است. فاصله هوایی اصفهان تا شیراز نیز 348 کیلومتر است و مدت پرواز آن حدودا 40 دقیقه طول می کشد.

سفر زمینی به شیراز

شاید محبوب ترین راه سفر به شیراز به وسیله مسافرت جاده ای باشد. برای آن دسته از افراد که از سفرهای جاده ای لذت می برند، برترین گزینه سفر زمینی به شیراز است. اگر به سفر با اتوبوس علاقه دارید، از بیشتر استان های ایران اتوبوس برای سفر مستقیم به شیراز وجود دارد.

اگر قصد سفر با خودروی شخصی به شیراز را دارید، راحت ترین راه برای دسترسی به این شهر از تهران، با گذر از استان اصفهان است و از آنجا باید جهت اصفهان شیراز را رانندگی کنید. فاصله تهران تا شیراز در حدود 950 کیلومتر است و زمان سفر نیز حدود 10 ساعت طول می کشد.

سفر با اتوبوس های بین شهری نیز یکی از انتخاب های محبوب بین مردم است. بیشتر شهرهای بزرگ ایران اتوبوس هایی دارند که به صورت مستقیم به شیراز سفر می نمایند. البته گردشگران درشهرهای شمالی کشور می توانند ابتدا به تهران بفرایند و سپس از تهران به شیراز سفر نمایند.

یکی دیگر از راه های دسترسی به شیراز، استفاده از خطوط راه آهن کشور است که آن نیز می تواند گزینه جذابی باشد. ایستگاه راه آهن شیراز در نزدیکی پلیس راه شیراز اردکان واقع شده است و وسایل حمل و نقل عمومی نیز برای رفاه حال مسافران در آنجا وجود دارد. برای جهت تهران تا شیراز قطارهایی مختلفی وجود دارد که بسته به نوع قطار، زمان سفر می تواند بین 6 تا 15 ساعت باشد.