خواص شاه توت ؛ همه فواید این میوه لذیذ را بشناسید - مجله سیاران

میوه شاه توت چیست؟

میوه شاه یا توت سیاه (به انگلیسی: Morus nigra) گیاهی است که در سراسر دنیا یافته می گردد. شاه توت استفاده های مختلفی دارد؛ میوه رسیده، شاخه ها و پوست ریشه آن برای ساخت دارو استفاده می گردد و میوه آن خورده شده، یا در ساخت دسرها و برای رنگ بخشیدن به شیرینی ها مورد استفاده قرار می گیرد.

میوه شاه توت حاوی پکتین (به انگلیسی: Pectin) است که ممکن است به عنوان یک مسهل عمل کند. ترکیبات موجود در میوه و شاخه های شاه توت ممکن است اثرات کاهشی بر سطح قند خون داشته باشند. بعلاوه افراد در فرهنگ های مختلف از شاه توت برای درمان یبوست، علائم یائسگی، آب ریزش بینی و بسیاری از مسائل دیگر استفاده می نمایند، اما شواهد علمی قوی برای حمایت از این کاربردها وجود ندارد.

وقتی صحبت از شاه توت می گردد، به هیچ عنوان نباید این میوه را هم ردیف توت سفید گرفته و با آن یکی بگیرید. این دو گیاه به هیچ عنوان یکی نیستند و میوه های آن ها هم اثرات و خواص متفاوتی باهم دارند. بعلاوه شاه توت با دیگر میوه های شبیه به آن مثل تمشک یا رزبری هم نباید اشتباه گرفته گردد.

ارزش غذایی شاه توت

شاید برایتان جالب باشد بدانید که 88 درصد از وزن شاه توت تازه از آب تشکیل شده است. این میوه در هر فنجان (140 گرم)، فقط 60 کالری دارد.

برای آنالیز دقیق تر ارزش غذایی شاتوت، در اینجا مواد مغذی اصلی موجود در 100 گرم شاه توت تازه را آنالیز می کنیم:

مواد مغذی موجود	اندازه در 100 گرم
کالری	43 گرم
آب	88 درصد
پروتئین	1/4 گرم
کربوهیدرات	9/8 گرم
شکر	8/1 گرم
فیبر	1/7 گرم
چربی	0/4 گرم

جدول ارزش غذایی شاه توت

همان طور که در لیست بالا می بینید، شاه توت تازه حدود 10 درصد کربوهیدرات دارد. این کربوهیدرات ها عمدتاً قندهای ساده مانند گلوکز و فروکتوز هستند، اما حاوی اندازهی نشاسته و فیبر نیز می گردد. بعلاوه توت سیاه دارای اندازه مناسبی فیبر است که معادل 1.7 درصد از وزن تازه آن است. این میوه به آب رسانی و تامین آب بدن یاری نموده و از طرف مقابل، کالری و قند پایینی هم دارد.

ویتامین ها و مواد معدنی موجود در شاه توت

در زمینه ویتامین ها و مواد معدنی موجود در توت سیاه، باید بگوییم که میوه شاتوت که شاه میوه ها است، سرشار از بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی، به ویژه ویتامین سی و آهن است. این میوه بعلاوه حاوی مقادیر مناسبی از پتاسیم و ویتامین های E و K محسوب می گردد.

علاوه بر این ها، شاه توت سرشار از ترکیبات گیاهی مانند آنتوسیانین ها

علاوه بر این ها، شاه توت سرشار از ترکیبات گیاهی مانند آنتوسیانین ها (به انگلیسی: Anthocyanin) است که در رنگ شاه توت نقش داشته و به سلامتی بدن یاری می نمایند. مهم ترین این ترکیبات شامل موارد زیر هستند:

• آنتوسیانین ها: گروهی از آنتی اکسیدان ها که ممکن است از اکسید شدن کلسترول های بد (LDL) در بدن جلوگیری نموده و در پیشگیری از بیماری های قلبی مؤثر باشند.
• سیانیدین: اصلی ترین نوع آنتوسیانین در شاه توت است که موجب رنگ قرمز-بنفش شاه توت می گردد.
• اسید کلروژنیک: آنتی اکسیدانی که در بسیاری از میوه ها و سبزیجات یافته می گردد.
• روتین: یک آنتی اکسیدان قوی که ممکن است در برابر بیماری های مزمن مانند سرطان، دیابت و بیماری های قلبی محافظت ایجاد کند.
• میرسیتین: ترکیبی که احتمالاً اثر محافظتی در برابر بعضی از انواع سرطان دارد.

البته باید توجه داشته باشیم که اندازه این ترکیبات گیاهی در شاه توت به نوع آن بستگی دارد، و همین تفاوت باعث ایجاد رنگ های گوناگون و خواص آنتی اکسیدانی مختلف در انواع شاه توت می گردد. به طور کلی، شاه توت های تیره رنگ و رسیده، نسبت به شاه توت های بی رنگ یا نارس ترکیبات گیاهی بیشتری دارند و قدرت آنتی اکسیدانی بالاتری را از خود نشان می دهند.

خواص شاه توت برای بدن

خوردن شاه توت به صورت تازه ممکن است بدن را در برابر چندین بیماری مزمن مانند بیماری قلبی، دیابت و سرطان محافظت کند. در ادامه، خواص شاه توت برای سلامتی را مورد آنالیز قرار می دهیم. این خواص عبارتند از:

کاهش کلسترول

کلسترول یک مولکول چربی مهم است که در هر سلول بدن شما وجود دارد. با این حال، افزایش سطح کلسترول خون با افزایش خطر بیماری قلبی مرتبط است.

مطالعات حیوانی نشان می دهد که شاه توت می تواند اندازه چربی اضافی موجود در بدن را کاهش داده و سطح کلسترول را پایین بیاورد. علاوه بر این، بعضی آزمایش ها در شرایط آزمایشگاهی نشان می دهند که شاه توت ممکن است از تشکیل چربی در کبد جلوگیری کند؛ موضوعی که می تواند در پیشگیری از بیماری کبد چرب مؤثر باشد.

بهبود کنترل قند خون

افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در معرض خطر افزایش سریع قند خون هستند و باید هنگام مصرف کربوهیدرات مراقب باشند. شاه توت حاوی ترکیب دئوکسی نوجیری میزین (Deoxyribonucleotide) است. این ترکیب، آنزیمی در روده را که مسئول تجزیه کربوهیدرات ها است، مهار می نماید. در نتیجه، مصرف شاه توت ممکن است با کاهش سرعت افزایش قند خون بعد از غذا مفید باشد. با این حال، مطالعات بیشتری برای اثبات این قضیه مورد احتیاج است.

کاهش خطر ابتلا به سرطان

تحقیقات نشان داده است که افزایش استرس در بدن شما، باعث آسیب به سلول ها و بافت ها شده و با افزایش خطر سرطان مرتبط است. صدها سال است که توت سیاه جزئی از طب سنتی چینی، به عنوان دارویی برای مقابله با سرطان بوده است. بعضی از محققان اکنون بر این باور هستند که این اثرات معروف پیشگیری نماینده از سرطان، ممکن است مبنای علمی داشته باشند.

مطالعات حیوانی نشان می دهد که آنتی اکسیدان های موجود در آب شاه توت می تواند استرس اکسیداتیو را کاهش دهد. در نتیجه، به طور بالقوه خطر سرطان را کاهش می دهد.

پیشگیری از بیماری کبد چرب

شاه توت یکی از میوه هایی است که به علت وجود ترکیبات فعال گیاهی در آن، می تواند در پیشگیری از بیماری کبد چرب نقش مؤثری ایفا نماید. این میوه سرشار از آنتی اکسیدان هایی مانند آنتوسیانین، کلروژنیک اسید و فلاونوئیدها است که به کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن یاری می نمایند. هر دوی این عوامل، در ایجاد و پیشرفت بیماری کبد چرب نقش مهمی دارند.

علاوه بر این، مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که شاه توت و عصاره آن می توانند تشکیل چربی در سلول های کبدی را کاهش دهند. در نتیجه، مصرف منظم شاه توت ممکن است از تجمع چربی اضافی در کبد جلوگیری نموده و به حفظ سلامت این اندام حیاتی یاری کند.

اثرات جانبی و مضرات مصرف شاه توت

اگرچه حساسیت به شاه توت نادر است و بسیار کم در میان افراد گزارش شده، با این حال گرده درختان شاه توت می تواند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک در افراد حساس گردد. افرادی که به انجیر حساسیت دارند، ممکن است به توت سیاه نیز حساسیت داشته باشند. بعلاوه اگر به گرده درخت غان (درخت توس) حساسیت دارید، ممکن است به شاه توت نیز واکنش نشان دهید.

چای شاه توت، برترین راه برای بهره مندی از خواص شاه توت

یکی دیگر از راه های بهره مند شدن از خواص شاتوت علاوه بر مربا و شربت شاه توت، خوردن دمنوش و چای شاه توت است. بسیاری از افراد، از قدیم از این چای برای تسکین علائم یائسگی، کنترل فشار خون بالا و پیشگیری از دیابت استفاده می نمایند. بعلاوه ممکن است به تقویت سیستم ایمنی، درمان اسهال و کاهش وزن یاری کند. چای شاه توت را می توان از برگ ها، ساقه ها و ریشه های گیاه شاه توت به همراه میوه آن تهیه کرد.

منبع: کتاب کاله