نقشی که صدای اعتراض همسر خانم بازیگر را درآورد - مجله سیاران

فریده سپاه منصور در رنگین کمانی از برترین و ماندگارترین سریال های تلویزیونی به ایفای نقش پرداخته است؛ از مدرس، گرگ ها، عقیق، امام علی (ع) و نیمه پنهان ماه گرفته تا معصومیت از دست رفته، دوران سرکشی، خانه ای در تاریکی و نون خ 1. سپاه منصور در سریال دردسر های بزرگ 2 ایفاگر نقش محترم است؛ پیرزنی مغرور و لجباز که البته در نهایت، انسان بدی نیست و قلب رئوفی دارد. سپاه منصور می گوید از سال 1382 و به هنگام تصویربرداری سریال خانه ای در تاریکی می دانسته که برزو نیک نژاد روزی کارگردانی متبحر و کاربلد خواهد شد. او این پیش بینی را درباره منوچهر هادی هم داشته است. این بازیگر پیشکسوت حضورش در دردسر های بزرگ 2 را به همین آشنایی قبلی با نیک نژاد مرتبط می داند. سپاه منصور می گوید آن قدر در نقش محترم فرو رفته بوده که برای مقطعی در زندگی واقعی هم انسان تلخی شده است.

بازیگر سریال دردسر های بزرگ 2 تاکید می نماید که هرگاه ایفای نقشی را می پذیرد تمام توان خود را به کار می گیرد تا بازی واقعی و تاثیرگذاری داشته باشد و در عین حال، خاطرنشان می نماید که رفتار های خودمحور و دیکتاتورمآبانه محترم را نمی پسندیده و اشتراک اخلاقی چندانی با او نداشته است. این بازیگر حرفه ای بعلاوه تصریح می نماید در روزگاری که نقش خوب برای بازیگران زن میانسال خیلی کم نوشته می گردد، محترم یکی از همین معدود نقش های تاثیرگذار بوده است. سپاه منصور از روز های پخش اولیه سریال های دردسر های بزرگ 2 می گوید و کسانی که در کوچه و خیابان از او می خواسته اند تا دیگر نقش منفی بازی نکند. او هم این موضوع را نشانه ای می داند که به خوبی از پس نقش محترم برآمده است.

شبکه آی فیلم این روز ها سری دوم سریال دردسر های بزرگ روی آنتن برد. به همین بهانه، گفت و گویی با فریده سپاه منصور بازیگر نقش محترم در این اثر نمایشی مجذوب نماینده و دیدنی داشته ایم.

این شب ها بیننده سریال دردسر های بزرگ از شبکه آی فیلم هستید؟

جسته و گریخته می بینم؛ اما گاهی ساعت پخشش را فراموش می کنم.

دیدنی دوباره این سریال چه حال و هوایی برایتان دارد؟

گاهی با خودم می گویم ای کاش فلان سکانس را جور دیگری بازی نموده بودم یا مثلاً اگر فلان جا این مدلی بازی می کردم بهتر بود. فکر می کنم بیشتر بازیگران چنین دغدغه ای را دارند و وقتی بازی خود را می بینند آغاز به ایراد گرفتن از خود می نمایند. من هم همواره عادت دارم که خودم را نقد و نقاط قوت و ضعف کارم را ارزیابی کنم.

چگونه شد که به بازیگران فصل دوم سریال دردسر های بزرگ پیوستید؟

من از سال 1382 و در سریال خانه ای در تاریکی با آقای نیک نژاد آشنا هستم. آن موقع ایشان دستیار آقای سعید سلطانی و برنامه ریز در این سریال بودند. همان زمان وقتی نوع برخورد و رفتار آقای نیک نژاد را که می دیدم به دوستان می گفتم که او روزی کارگردان خیلی خوبی خواهد شد. این احساس را درباره منوچهر هادی هم داشتم. بعد از دیدن سری اول دردسر های بزرگ گفتم آفرین به نیک نژاد که چنین کارگردان خوب و کاربلدی شده است. وقتی هم پیشنهاد بازی در دردسر های بزرگ 2 را ارائه دادند، چون آشنایی قبلی با ایشان داشتم پذیرفتم که در سریال بازی کنم.

شما در دردسر های بزرگ 2 بازیگر نقش زنی مقتدر و در ظاهر بی رحم به نام محترم هستید. ایفای چنین نقشی برای خودتان چقدر مجذوب نماینده بود؟

یکی از دلایل حضورم در سریال، فیلمنامه مجذوب نمایندهش بود. امثال محترم را در جامعه زیاد می بینیم. متاسفانه یک نوع انحصارطلبی این روز ها رایج شده و شاهد یک سری از آدم ها هستیم که فقط نوک بینی خودشان را می بینند و خود را مرکز عالم می دانند. این آدم ها معمولا حرف، حرف خودشان است و هیچ انعطافی هم ندارند و حاضر به پذیرش اشتباهات خود نیستند. من به اسم بازیگر، باید نقش چنین زنی را به گونه ای بازی می کردم که برای مخاطب باورپذیر باشد. خیلی در نقش محترم فرو رفته و در زمان بازی در دردسر های بزرگ آدم تلخی شده بودم، به طوری که همسرم و پسرم شکایت داشتند. خودم هم این حس را داشتم و نقش بر رویم خیلی تاثیر گذاشته بود. اصولاً وقتی نقشی را می پذیرم تمام کوشش خود را به کار می گیرم و هرچه در توان دارم می گذارم تا به شکل درست و واقعی اجرایش کنم. بعد از پخش سریال دردسر های بزرگ مردم در کوچه و خیابان به من می گفتند دیگر نقش منفی بازی نکن. همین موضوع نشان می دهد که توانسته ام به خوبی از پس نقش بربیایم.

در زندگی واقعی و به لحاظ خصوصیات فردی اخلاقی به محترم شباهت هایی دارید؟

نه، شخصیت خودم مثل محترم نیست و رفتارهایش را نمی پسندیدم. خودم در زندگی شخصی انسانی منعطفی هستم، هر چند بر روی برخی از عقاید به خصوص درباره مسائل اخلاقی می ایستم و کوتاه نمی آیم.

در روزگاری که نقش خوب برای زنان بازیگر میانسال خیلی کم نوشته می گردد، به نظر می رسد نقش محترم تفاوت دارد و از تاثیرگذاری لازم در فرایند قصه برخوردار است.

برای خود من همواره سوال بوده که چرا نویسندگان نقش های خوب و تاثیرگذار برای زنان میانسال نمی نویسند. شاید به این علت باشد که زنان وقتی مرز 50 سال را رد می نمایند، به لحاظ روحی تغییر نموده و نوعی گوشه گیری را در پیش می گیرند. این زنان معمولاً دیگر وظایف اجتماعی چندانی را برای خود قائل نیستند و در نهایت، فقط به خانه داری روی می آورند و منفعل می شوند. مثلاً شما کمتر زنی را می بینید که در سن بالا به کلاس آموزش نقاشی برود. خودم الان 74 ساله هستم. شاید بخشی از مسئله نبود نقش خوب برای زنان میانسال، به خودمان و کم کاری مان در جامعه بازگردد. وقتی زنان هم سن و سال من یا حتی پایین تر، از جامعه فاصله می گیرند و کار موثری انجام نمی دهند، طبیعی است که این انفعال، در نوشتن نقش برای زنان میانسال در فیلمنامه ها منعکس می گردد. روزی یکی از کارگردانان به من گفت نقش مهمی برایتان در نظر گرفته ام. گفتم فیلمنامه بفرستید. گفت نقش یک خانم لال و افلیج است؛ اما گره کار به دست او باز می گردد. من هم پاسخ دادم شما خجالت نمی کشیدید؟! این زن هیچ کاری نمی نماید و دیالوگ هم ندارد، تازه گره کار هم به دست او باز می گردد؟! وای بر این فیلمنامه.

پس از نمایش اولیه و بازپخش های بعدی دردسر های بزرگ با چه واکنش ها و نظراتی از سوی مردم روبرو بودید؟

آن هایی که دستی بر آتش دارند مثل بازیگران و همکاران، بیشترا به علت نقش متفاوتی که داشتم تشویقم کردند. مردم هم دو دسته بودند: آن هایی که از قبل مرا می شناختند و دوستم داشتند دلشان نمی خواست به خاطر نقش محترم، از من متنفر شوند و بقیه که شناخت چندانی از خودم نداشتند، می پرسیدند شما خودتان هم واقعا این مدلی هستید؟!

فکر می کنید هنوز هم در تهران خانواده هایی پیدا می شوند که مثل آنچه در دردسر های بزرگ می بینیم در یک خانه و با روابطی چنین صمیمانه زندگی نمایند؟

در تهران که دیگر بعید می دانم، مخصوصا از زمانی که زندگی آپارتمانی رایج شده است. اما فکر می کنم هنوز چنین خانه هایی در شهرستان ها وجود داشته باشد. به هر حال، وقتی تعدادی انسان در خانه ای زندگی می نمایند که دور تا دور حیاطش اتاق است و در هر اتاق هم یک خانواده حضور دارد، طبیعی است که با هم چشم در چشم باشند و روابطشان به هم نزدیک گردد. از زمانی که آپارتمان نشین شدیم دیگر کمتر شاهد چنین روابطی هستیم، هر چند هنوز هم می بینم که برخی از خانم های ساکن در یک مجتمع با هم به خرید می فرایند.

مخاطب شبکه آی فیلم هستید؟

بله، اگر فرصت داشته باشم، حتما سری به آی فیلم می زنم. بازپخش سریال هایی را که ندیده ام از آی فیلم دیدن می کنم. برنامه های آی فیلم که به پشت صحنه ها می پردازند و با بازیگران صحبت می نمایند هم خیلی خوب و آموزنده هستند.

این روز ها مشغول چه کاری هستید؟

17 ماه به خاطر کرونا بیکار بودم. هر وقت برای کار تماس می گرفتند می گفتم تا واکسن نزنم پیشنهاد قبول نمی کنم. آخرین بازی ام در سریال شاهرگ بود تا تیر سال جاری که در سریال خوشنام به تهیه نمایندگی احمد زالی و کارگردانی علیرضا نجف زاده مشغول به کار شدم.