بیماری ورتیگو چیست و علائم آن چه می باشد
به گزارش مجله سیاران، سرگیجه مرکزی هم به سرگیجه هایی اطلاق می گردد که به خاطر وجود اختلال در سیستم عصبی مرکزی رخ می دهد.
حقایقی در خصوص سرگیجه
سرگیجه احساس چرخش است.دوران سری که در سرگیجه تعریف می شود معمولا به خاطر اختلال در تعادل اندام هایی همانند گوش داخلی ، بخش هایی از مغز یا مسیرهای عصبی حسی است.
سرگیجه محیطی به سرگیجه هایی اطلاق می شود که معمولا به خاطر مسائل گوش داخلی رخ می دهد.
سرگیجه مرکزی هم به سرگیجه هایی اطلاق می شود که به خاطر وجود اختلال در سیستم عصبی مرکزی رخ می دهد.
سرگیجه به جای اینکه یک شرایط پزشکی در نظر گرفته شود یک نشانه است.
سایر نشانه های همراه سرگیجه شامل از دست دادن شنوایی، وزوز گوش،تهوع، استفراغ یا احساس پری در گوش است.
معاینات پزشکی ممکن است شامل معاینه گوش، استفاده از یک آزمون مانور یا انجام MRI یا سی تی اسکن باشد.
پزشک ممکن است مصرف داروهای خاص، سابقه خانوادگی، وجود میگرن ، صدمات ناشی از بیماری ها، عفونت های اخیر گوش یا آسیب به سر را مورد آنالیز قرار دهند.
برخی از انواع سرگیجه ممکن است بدون احتیاج به درمان خوب شود.
گزینه های درمانی دیگر شامل مانور Epley یا درمان علامتی است.
سرگیجه چیست؟
در اصطلاح پزشکی، سرگیجه نوعی دوران سر است. در این شرایط احساس می کنید شما یا اطرافتان در حال دوران یا حرکت است. اینگونه احساسات حتی زمانی رخ می دهد که هیچ حرکتی وجود نداشته باشد. در پزشکی سرگیجه به معنای ترس از ارتفاع نیست. در عوض ترس از ارتفاع یک واژه تشخیصی است که به ترس از بلندی اطلاق می شود و برای این شرایط مناسب نیست. افرادی که ترس از بلندی دارند سعی می نمایند از این موقعیت ها دوری نمایند و با نهاده شدن در مکان های بلند دچار اضطراب می شوند. سرگیجه یک نشانه خاص است که ربطی به ارتفاع ندارد و به خاطر مسائل پزشکی متعددی ایجاد می شود. پزشکان متخصصی که در کلینیک های مربوط به سرگیجه کار می نمایند تعریف سرگیجه را به صورت تخصصی بیان نموده اند. این افراد سرگیجه را از سایر انواع دوران های سر متمایز می سازند و آن را بر اساس نشانه های موجود و دلایل ایجاد آن طبقه بندی می نمایند. سرگیجه از پیش سنکوپ هم جدا شده است. در پیش سنکوپ احساس غش به فرد دست می دهد و عموما نتیجه کاهش فشار خون موقتی است. عدم تعادل هم بحث جداگانه ای است که معمولا در افراد کهنسال دیده می شود. این عدم تعادل به خاطر تعادل ضعیف یا کمبود قدرت بدنی است. سبکی سر، اغلب با اضطراب مرتبط است و برخی از اوقات سرگیجه روانی هم نامیده می شود.چه چیزهایی باعث ایجاد سرگیجه می شود؟
اختلال در دو مورد زیر ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شود:1- اختلال در تعادل ارگان هایی همانند گوش داخلی
2-اختلال در بخش هایی از مغز یا مسیرهای عصبی حسی
سرگیجه محیطی
سرگیجه محیطی واژه ای است که علل مرتبط با گوش داخلی را در کنار یکدیگر جمع می نماید. لابیرنت گوش داخلی دارای اندام های ریزی است که ارسال پیغام ها به مغز را ممکن می سازد. زمانی که حرکت از موقعیت های عمودی وجود داشته باشد این موارد به اطلاع مغز می رسد، بنابراین بدن قادر است تعادل خود را حفظ کند. اختلال در این سیستم باعث ایجاد سرگیجه می شود و ممکن است به خاطر وجود عفونت یا سایر شرایط باشد.عفونت های ویروسی در شرایط زیر دیده می شود:
آماس گوش درونی: آماس گوش درونی التهاب لابیرنت گوش داخلی و اعصاب دهلیزی (اعصابی که مسئول رمزگذاری حرکات و موقعیت های بدن می باشد)است.
نورنیت دهلیزی: این گزینه مرتبط با التهاب عصب دهلیزی است.
نشانگان منییر هم ممکن است به خاطر التهاب ایجاد شود اما می تواند به خاطر عفونت ویروسی و هم باکتریایی باشد.این نوع سرگیجه به خاطر فشار بالای مایع در محفظه گوش داخلی ایجاد می شود(تورمی که با عنوان هیدروپس آندولینفاتیک شناخته شده است). نشانگان منییر علاوه بر عفونت ممکن است به خاطر اختلالات متابولیسم یا سیستم ایمنی بدن باشد. سرگیجه شرایطی حمله ای خوش خیم یا بی پی پی وی (BPPV) به خاطر اختلال در ذرات آزاد و شناور اتولیث ایجاد می شود.
این ذرات کریستال های کلسیم کربنات در داخل مایع گوش داخلی است که در طول حرکت، سلول های حسی مو را می کشد. بنابراین عصب دهلیزی را برای ارسال اطلاعات موقعیتی به مغز تحریک می نماید. افرادی که مبتلا به BPPV هستند، حرکات طبیعی مایع اندولنف بعد از توقف حرکت سر هم ادامه پیدا می نماید.. سرگیجه شرایطی حمله ای خوش خیم در زنان شایع تر از مردان است و معمولا افراد کهنسال را تحت تاثیر قرار می دهد. در حالیکه بیشتر موارد خود به خودی است اما BPPV ممکن است در پی شرایط زیر ایجاد شود:
1- آسیب به سر
2- کاهش جریان خون در ناحیه مشخصی از مغز(ایسکمی ورتبروباسیلار)
3- آماس گوش درونی
4- جراحی گوش
5- استراحت در بستر طولانی مدت
علاوه بر موارد ذکر شده، اختلال در گوش داخلی ممکن است به خاطر مسمومیت دارویی یا سیفیلیس ایجاد شود.علل نادر عبارتند از فیستول پری لنف(پارگی در یک یا هر دو غشای جدا نماینده گوش داخلی)، خوردگی کلستئاتوم(رشد پوست در پشت پرده گوش)، سندرم رامسی هانت و اتواسکلروز(مشکل رشد غیر طبیعی استخوان است که موجب ناشنوایی می شود).
سرگیجه مرکزی
سرگیجه مرکزی تمامی علل مرتبط با سیستم عصبی مرکزی را کنار یکدیگر جمع می نماید. این علل شامل اختلال در یکی از دو ناحیه زیر است:ناحیه ای از مغز که با تعامل بین حواس بینایی و تعادل در ارتباط است.
اختلال در پیغام های حسی ارسال یا دریافت شده از تالاموس (بخشی از مغز)
سردردهای میگرنی شایع ترین دلیل ایجاد سرگیجه مرکزی است. حدود 40 درصد از بیمارانی که دارای سردردهای میگرنی هستند به سرگیجه هم مبتلا می شوند. علل نادر شامل سکته و حمله ایسکمی گذرا ، تومور مخچه مغز، نوروم آکوستیک (رشد غیر سرطانی در عصب شنوایی در مغز) و مالتیپل اسکلروزیس است.
تحولات اخیر در خصوص علل ایجاد سرگیجه
دانشمندان ارتباطی بین سرگیجه و پوکی استخوان یافته اند: دانشمندان کره دریافته اند افرادی که دارای پوکی استخوان هستند(بیماری که در آن تراکم استخوان کاهش پیدا می نماید و خطر شکستگی استخوان ها بیشتر می شود) شانس بیشتری برای سرگیجه خواهند داشت.علل ایجاد سرگیجه در گروه های سنی مختلف، متفاوت نیست: مطالعات نو نشان داده است که بر خلاف فرضیات گذشته؛ هیچ نهاد واحدی ریشه علل سرگیجه در کهنسالان نیست.
علائم سرگیجه
سرگیجه به جای اینکه یک شرایط پزشکی باشد که علایم و نشانه هایی از خود بروز می دهد، به تنهایی یک علامت است. سرگیجه نوع خاصی از دوران و چرخش سر است و حالتی را ایجاد می نماید که در آن فرد احساس حرکت و چرخش محیط اطراف یا خود را دارد. بسته به علل ایجاد نماینده، سایر نشانه ها همانند از دست دادن شنوایی، وزوز گوش، تهوع، استفراغ یا احساس پر بودن گوش ممکن است ایجاد شود. حرکت چشم(نیستاگموس) ممکن است به وسیله پزشک مورد آنالیز قرار گیرد.درمان سرگیجه
برخی از انواع سرگیجه ممکن است بدون احتیاج به درمان خوب شوند. برخی از انواع دیگر هم دارای درمان ساده و موثر هستند. با اینحال بیمار باید همه جوانب را آنالیز کند.مانور Epley برای درمان BPPV:
اگر سرگیجه شرایطی حمله ای خوش خیم یا بی پی پی وی (BPPV) دلیل ایجاد سرگیجه بیمار باشد، درمان با مانور Epley در بیشتر موارد موثرترین روش است. برخی از بیماران ممکن است احتیاج به روش های تغییر مکرر داشته باشند. بعلاوه ممکن است راهنمایی های لازم برای تکرار این فرآیند در منزل داده شود. این فرآیند در برگیرنده هفت مانور ساده و کند برای موقعیت های سر است. هدف از این فرآیندها حرکت ذرات از یک طرف مایع در گوش داخلی به فضای باز (هشتی) گوش است. در طول انجام این فرآیند، پزشک بیمار را وارد یک سری موقعیت می نماید که به مدت 30 ثانیه بعد از فروکش کردن نشانه ها یا نیستاگموس نگه داشته می شود. دکتر جان.ام اپلی(John.m.Eply) فردی است که برای اولین بار این مانور را منتشر کرد. پزشک این مانور را راهنمایی می نماید و بیمار ممکن است در طول این فرآیند سرگیجه را تجربه کند. این فرآیند با مانور هالپایک شروع می شود اما حرکات اضافی به سر افزوده می شود و از بیمار خواسته می شود در حالیکه سر در مکان اصلی اش واقع شده است به اطراف بپیچد. انجام تمرین به صورت کلی یک فرآیند پیچیده است و باید به وسیله فرد متخصص انجام شود.جراحی
در موارد بسیار نادر، که در آن مانور Epley بعد از کوشش های بسیار موثر نیست، جراحی ممکن است برای حل مشکل BPPV توصیه شود.در عمل جراحی یک پلاگین استخوانی در داخل گوش داخلی قرار داده می شود تا ناحیه ای که سرگیجه از آن تحریک می شود را مسدود نماید. در بیش از 90 درصد موارد این جراحی موفقیت آمیز است و باعث می شود این بخش از گوش داخلی به حرکات ذرات یا حرکات سر پاسخ ندهد.درمان علامتی
زمانی که سرگیجه به خاطر التهاب عصب دهلیزی ، یک دلیل مرکزی یا ایدیوپاتیک (دارای دلیل ناشناخته) باشد، تسکین علایم را می توان با درمان دارویی به دست آورد.اگرچه اینکار باعث اصلاح علل ایجاد بیماری نمی شود. برای نورنیت، معمولا زمانی که رخ می دهد با استراحت بهبود حاصل می شود. برای سرگیجه مرکزی یا ایدیوپاتیک، درمان علامتی ممکن است پیشنهاد شود در حالی که در انتظار آزمون تخصصی هستند. زمانی که بیماری آن ها تحت کنترل نهاده شد، داروهایی همانند سرکوب نماینده های دهلیزی یا ضد استفراغ ممکن است برای علائم حاد تجویز شود.این داروها می تواند بیماری حرکتی با حالت تهوع را کاهش دهد اما یک راهکار طولانی مدت نیست. سرکوب نماینده های دهلیزی شامل سه گروه از داروها یعنی آنتی کولینرژیک، آنتی هیستامین ها و بنزودیازپین هاست. مکلزین و دیمن هیدرینات (آنتی هیستامین-آنتی کولینرژیک ها)، لورازپام و دیازپام (بنزودیازپین ها) چند نمونه از این نوع داروها هستند. برای بیمارانی که دارای نشانه های حاد از اختلال دهلیزی مربوط به عفونت گوش میانی باشند ممکن است استروئیدها (مانند پردهمون)، داروهای ضد ویروسی (مانند آسیکلوویر) یا آنتی بیوتیک ها (مانند آموکسی سیلین) تجویز شود. علایم شدید تهوع و استفراغ همراه با سرگیجه را می توان به صورت کوتاه مدت با درمانی دارویی تسکین داد. داروهای تزریقی بیشتر در شرایط اورژانسی استفاده می شود. دروپریدول هم در برخی از نقاط استفاده می شود، اگر چه برای این استفاده خاص به وسیله سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مورد تایید قرار نگرفته است. داروهای خوراکی را می توان برای تهوع خفیف مورد استفاده قرار داد و معمولا به صورت زیر زبانی مصرف می شود. رایج ترین داروهایی که برای این منظور تجویز می شود مکلزیت یا دیمن هیدرینات است که به عنوان سرکوب نماینده دهلیزی مورد استفاده قرار می گیرد.
این داروها به ندرت عوارض جانبی دارند اگرچه ممکن است باعث خواب آلودگی شدید شوند. به همین دلیل بعد از مصرف این نوع داروها، رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین و شرکت در هر فعالیتی که ممکن است ایمن نباشد توصیه نمی شود. دیگر داروهای ضد تهوع موثر شامل فنوتیازین ها، مانند پروکلرپرازین و پرومتازین است. عوارض جانبی این داروها باعث شده است که مصرف آن برای برخی از بیماران مناسب نباشد.عوارض جانبی این داروها شامل خواب آلودگی و اکستراپیرامیدال (دیستونی و پارکینسون) است. برای افرادی که در حال دست و پنجه نرم کردن با استفراغ هستند؛ داروهایی تجویز می شود که در آن سرعت خالی شدن شکم افزایش پیدا می نماید. نمونه هایی از این داروها شامل متوکلوپرامید و دومپریدون است.
درمان بیماری نشانگان منییر
درمان علامتی دارویی ممکن است برای بیماری منییر مفید باشد اما برخی از اوقات دخالت پزشکی بیشتر ممکن است احتیاج باشد.محققان اولین دستگاه کاشته شده را برای درمان اختلالات تعادل توسعه داده اند:
بیماران مرکز پزشکی دانشگاه واشینگتون اولین کسانی هستند که از این دستگاه استفاده می نمایند. هدف این دستگاه سرکوب کردن سرگیجه مرتبط با بیماری منییر است.
مانورهای سر ممکن است سرگیجه را تسکین دهد:
تا همین اواخر، معلوم نبود که کدام یک از درمان های موجود برای سرگیجه موثر و بهتر است.اما اخیرا مطالعات اجرا شده نشان می دهد که حرکات سر می تواند برای درمان سرگیجه موثر باشد. محققان در مطالعات اخیر دریافته اند بیمارانی که از BPPV رنج می برند خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل دارند. این خطر در زنان بیشتر است.
منبع: سایت مجله سلامت
منبع: راسخون